GAAD score เพื่อการวินิจฉัยมะเร็งตับ (HCC) ระยะเริ่มต้นให้มีประสิทธิภาพ

ผู้ป่วยที่เป็นโรคตับเรื้อรัง HCC เป็นรูปแบบที่พบบ่อยที่สุดของมะเร็งตับ คิดเป็นเกือบ 90% ของผู้ป่วยโรคมะเร็งตับทั้งหมด

อัตราการเกิดโรค Hepatocellular carcinoma (HCC) หรือมะเร็งเซลล์ตับกำลังเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะในประเทศที่พัฒนาแล้ว โดยพบมากในผู้ป่วยที่เป็นโรคตับเรื้อรัง  HCC เป็นรูปแบบที่พบบ่อยที่สุดของมะเร็งตับ คิดเป็นเกือบ 90% ของผู้ป่วยโรคมะเร็งตับทั้งหมด อีกทั้งยังเป็นสาเหตุอันดับที่สามของการเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง และเนื่องจากการเป็นโรคในระยะเริ่มต้นมักไม่แสดงอาการ กว่าจะตรวจพบและได้รับการรักษาก็ทำให้ผู้ป่วยมีอาการหนัก โอกาสรักษาให้หายน้อยลงจึงทำให้โอกาสรอดชีวิตน้อยลงตามไปด้วย ในกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงการตรวจคัดกรองปีละสองครั้งช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจาก HCC ได้ถึง 37% การ Ultrasound เป็นวิธีเฝ้าระวังที่ใช้กันอย่างแพร่หลายและได้รับการพิสูจน์แล้วว่ามีประโยชน์ทางคลินิก อย่างไรก็ตามเมื่อใช้การ Ultrasound เพียงอย่างเดียวสามารถให้ความไวเพียง 45% ในการวินิจฉัย Early stage HCC ความไวนี้สามารถเพิ่มขึ้นได้โดยการเพิ่มการตรวจวิเคราะห์ระดับ Alpha-fetoprotein (AFP) ในเลือด

Protein Induced Vitamin K Absence-II หรือ Antagonist-II (PIVKA-II) เป็นอีกหนึ่ง biomarker ที่ใช้ประเมินความเสี่ยงของการเกิด HCC ซึ่งในผู้ป่วยโรคมะเร็งตับ เซลล์ตับเกิดความผิดปกติและเกิดภาวะขาดวิตามินเค (Vitamin K) ทำให้เกิดการสร้างสาร PIVKA-II ออกมามากผิดปกติและถูกปล่อยออกมาในกระแสเลือด ซึ่งการตรวจ PIVKA-II มีความไวที่สูงกว่าการตรวจ AFP อีกทั้ง The Asian Pacific Association for the Study of the Liver (APASL) และ national guidelines ทั้งในประเทศญี่ปุ่นและประเทศจีนยังแนะนำให้ตรวจ PIVKA-II สำหรับการตรวจติดตามอีกด้วย อย่างไรก็ตาม AFP ก็ยังคงมีบทบาทสำคัญสำหรับการตรวจวินิจฉัย HCC ซึ่งจากการศึกษาบางการศึกษาพบว่าในผู้ป่วยบางรายพบ biomarker ตัวใดตัวหนึ่งเท่านั้นที่สูง

นอกจากการ Ultrasound การตรวจ AFP และ PIVKA-II แล้ว ปัจจุบันมีการคำนวณ GAAD score ที่เพิ่มความไวในการพบ Early stage HCC โดย GAAD score มีความไว 78.9% ในขณะที่การตรวจ AFP เพียงตัวเดียวให้ความไวเพียง 38.0% และการตรวจ PIVKA-II ตัวเดียวให้ความไว 69.2% โดย GAAD score นั้นใช้ข้อมูลเพศ อายุ ค่า AFP และ PIVKA-II ในเลือดของผู้ป่วย มาคำนวณและรายงานเป็นระดับคะแนน 0-10 โดยมีค่า cut off เท่ากับ 2.57 ในการแปลผลว่าผู้ป่วยมีความเสี่ยงของการเกิด HCC หรือไม่


ปรึกษาแพทย์


    Related Health Blogs

    Related Doctors