เส้นเลือดในสมองตีบ ไม่ใช่แค่ผู้สูงอายุ คนรุ่นใหม่ก็เสี่ยง

เพราะ Stroke วันนี้ไม่ได้เลือกเฉพาะผู้สูงอายุอีกต่อไป กลุ่มวัยรุ่น วัยทำงานตอนต้น เริ่มเจอกับภาวะหลอดเลือดสมองตีบ แตก ตัน มากขึ้นทุกปี ทั้งที่ยังดู “สุขภาพดี” อยู่ แต่กลับต้องเผชิญอาการอัมพฤกษ์ อัมพาต จากโรคร้ายที่คิดว่าไกลตัว

ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จำนวนผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในช่วงอายุ 18–45 ปีเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด จากข้อมูลในต่างประเทศพบว่าเพิ่มขึ้นกว่า 14.6% ส่วนในประเทศไทยมีแนวโน้มการเกิดโรคในกลุ่มนี้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง จากข้อมูลกระทรวงสาธารณสุข ปี 2567 พบว่าคนไทยเสียชีวิตจากโรคนี้เฉลี่ยวันละ 965 คน ด้วยไลฟ์สไตล์ของคนรุ่นใหม่ที่เปลี่ยนไป เช่น นอนดึก ความเครียดสะสม การบริโภคอาหารหวาน-มัน-เค็ม สูบบุหรี่ และการไม่ออกกำลังกาย นอกจากนี้การใช้ชีวิตแบบ Sedentary lifestyle ขาดการเคลื่อนไหวเป็นเวลานาน ล้วนเป็นปัจจัยที่สะสมความเสี่ยงให้หลอดเลือดสมองตีบตันตั้งแต่อายุน้อย

สาเหตุของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองในคนอายุน้อย (stroke in the young)

สาเหตุทางการแพทย์” ที่เป็นปัจจัยกระตุ้นให้เกิดโรคหลอดเลือดสมองในคนอายุน้อย ซึ่งแตกต่างจากกลุ่มผู้สูงอายุ โดยมีตั้งแต่โรคที่พบได้บ่อย ไปจนถึงภาวะเฉพาะทางที่ต้องอาศัยการตรวจเชิงลึก ได้แก่:

1. สาเหตุจากหัวใจผิดปกติตั้งแต่กำเนิด เช่น รูรั่วที่ผนังกั้นห้องหัวใจ (Patent Foramen Ovale) ทำให้ลิ่มเลือดเล็กๆ วิ่งผ่านหัวใจขึ้นไปอุดหลอดเลือดในสมองได้ อีกแบบที่พบได้คือ “หัวใจเต้นผิดจังหวะ”

2. สาเหตุจากหลอดเลือดผิดปกติ โครงสร้างของหลอดเลือดสมองผิดปกติ (Vasculopathy) ซึ่งเป็นจุดเริ่มที่ทำให้เลือดไหลเวียนได้ไม่ดี และหลอดเลือดอักเสบ ซึ่งอาจมาจากโรคภูมิคุ้มกันที่ทำงานผิดปกติ (Autoimmune Disease) เช่น โรค SLE หรือแพ้ภูมิตัวเอง

3. สาเหตุจากการแข็งตัวของเลือดผิดปกติ มักสัมพันธ์กับโรคทางภูมิคุ้มกันผิดปกติ หรือบางครั้งพบร่วมกับโรคมะเร็ง ซึ่งทำให้เลือดแข็งตัวง่ายผิดปกติ แล้วไปอุดหลอดเลือดสมองจนกลายเป็น Stroke ได้

สัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมอง: จำง่ายด้วย B.E.F.A.S.T.

•  Balance: เดินเซ ทรงตัวลำบาก
• Eyes: เห็นภาพซ้อน หรือมืดข้างเดียว
• Face: หน้าเบี้ยว มุมปากตก
• Arms: แขนขาอ่อนแรงข้างใดข้างหนึ่ง ยกไม่ขึ้น
•  Speech: พูดไม่ชัด พูดไม่ได้ สื่อสารไม่รู้เรื่อง
• Time: หากเกิดอาการ ต้องรีบไปโรงพยาบาลให้เร็วที่สุดอย่าคิดว่าอาการเล็กน้อย เช่น เวียนหัวเฉียบพลัน หรือปากเบี้ยวเพียงเล็กน้อย จะหายเอง เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรงที่กำลังเริ่มต้น

แนวทางป้องกัน Stroke สำหรับคนรุ่นใหม่

1. ตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะค่าความดัน ไขมัน น้ำตาล และคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)

2. เพิ่มการเคลื่อนไหวในชีวิตประจำวัน เช่น เดินขึ้นลงบันได ออกกำลังกายแบบคาร์ดิโอ

3. หลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยง เช่น งดสูบบุหรี่ งดดื่มแอลกอฮอล์ ลดอาหารแปรรูป

4. บริหารความเครียด เช่น ทำสมาธิ เล่นโยคะ หรือใช้กิจกรรมสร้างสมดุลชีวิต

โรคหลอดเลือดสมองไม่รอให้คุณอายุ 60 หากคุณมีพฤติกรรมเสี่ยง หากยังใช้ชีวิตแบบไม่ดูแลตัวเอง อย่ารอช้า ถ้าคุณมีพฤติกรรมเสี่ยง หรือมีอาการเตือน ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางทันที โรงพยาบาลของเรามีทีมแพทย์ด้านระบบประสาทและสมอง พร้อมให้คำปรึกษา ตรวจวินิจฉัย และวางแผนป้องกันอย่างเหมาะสม